4 هورمون شادی و راه‌های افزایش آن

خلق و خوی شما تحت تاثیر عوامل زیادی قرار دارد. گذراندن وقت با یک دوست می‌تواند آن را بهبود ببخشد و انتظار در یک ترافیک طولانی می‌تواند آن را خراب کند. اما خلق و خوی شما سیستمی پیچده‌تر و فراتر از موقعیت‌ها و محیط‌هایی که در آن قرار می‌گیرید، دارد. زمانی در یک محیط یا موقعیت چیزی را حس می‌کنید، هورمون‌ها یا همان انتقال دهنده‌های عصبی به شما کمک می‌کنند تا آنچه را که تجربه می‌کنید، درک و ارزیابی و به شما انتقال دهند. هومورن‌ها در بدن به گروه‌های مختلفی تقسیم می‌شوند، هورمون‌های شادی، گروهی از هورمون‌ها هستند که روی خلق و خوی شما اثر می‌گذارند.
پیش از آنکه به معرفی و بررسی هورمون‌های شادی در بدن بپردازیم، باید بدانیم هورمون چیست و چه وظیفه‌ای در بدن دارد. هورمون‌ها در اصل مواد شیمیایی هستند که به مقدار محدود از غدد درون ریز بدن یا بعضی سلول‌ها ترشح می‌شوند. این مواد مولکولی از طریق جریان خون در بدن جا به جا شده و در بسیاری از واکنش‌های بدن و حتی احساسات انسان نقش دارند.
تنظیم شرایط و حالت‌های روحی ما در مواجهه با شرایط، یکی از مهم‌ترین تاثیرات ترشح‌ هورمون‌ها در بدن است. گروه هورمون‌های شادی مسئول افزایش احساسات مثبت و لذت در بدن هستند. این نکته که سبک زندگی و عوامل محیطی تاثیر به سزایی در میزان شاد زیستن و احساس لذت دارند، را نمی‌توان نادیده گرفت. اما نتیجه تحقیقات گروهی از روانشناسان در سال 2008 نشان داده است که پیش زمینه‌های ارثی می‌توانند تا 50% روی احساس شاد بودن در طول زندگی اثر بگذارند. البته این به معنای آن نیست که با پایین بودن طبیعی سطح هورمون شادی در بدن شما نمی‌توانید زندگی شادی داشته باشید. تحقیقات نشان داده که چنین افرادی قادر به شاد زیستن همراه با عمری طولانی هستند.

بدن انسان 4 هورمون سروتین، دوپامین، اندورفین و اکسی توسین را که مسئولیت کنترل احساسات ما را برعهده دارند تولید می‌کند. البته همانطور که پیش‌تر اشاره کردیم عوامل محیطی، تغذیه، شرایط اقتصادی و ... در میزان ترشح این هورمون‌ها اثرگذار هستند. در ادامه به معرفی انواع هورمون‌های شادی پرداخته‌ایم.

یکی از معروف‌ترین هورمون‌های شادی دوپامین است. این انتقال دهنده عصبی، مسئول هدایت سیستم پاداش به مغز است. تصور کنید در محیط کار یا خانواده مورد تعریف و تمجید اطرافیان خود قرار گرفتید، حس شعف و لذتی که درون شما لبریز می‌شود ناشی از ترشح دوپامین است. دوپامین علاوه بر ایجاد احساس شادی درون شما باعث خوش‌رفتاری شما با دیگران نیز می‌شود. همچنین ترشح این هورمون برای افزایش سطح ترشح دوپامین می‌توانید برای خود اهداف کوتاه مدت در نظر بگیرید، رسیدن به این اهداف باعث ترشح دوپامین و احساس شادی در شما خواهد شد.

یکی از مهم‌ترین هورمون‌های کنترل احساسات سروتونین است. هورمون سروتونین که به آن "هورمون احساس خوب" و "مهار کننده گزینشی" سروتونین نیز گفته می‌شود، تاثیر زیادی در کنترل اضطراب و افسردگی دارد. نقش سروتونین در از بین بردن افسردگی به‌قدری پررنگ می‌باشد که، دسته اصلی داروهای ضد افسردگی متناسب برای بالا بردن سطح سروتونین در مغز تولید می‌شوند.

اُکسی‌توسین یا هورمون عشق از دیگر انتقال دهنده‌های عصبی است. طبق تحقیقات انجام شده در دانشگاه "کلارمونت" کالیفرنیا سطح ترشح اُکسی‌توسین با میزان رضایتمندی فرد در زندگی ارتباط زیادی دارد. نکته جالب دیگری که این تحقیقات نشان می‌دهد اثرگذاری بیشتر هورمون عشق در فیزیولوژی و شادی زنان نسبت به مردان است. همچنین میزان هورمون عشق و دلبستگی زمان زایمان و دوران شیردهی بالا می‌رود. وقت گذراندن با کسانی که دوستشان دارید و هر نوع تماس صمیمی باعث ترشح و بالا رفتن سطح این هورمون در بدن می‌شود. البته استرس نیز موجب تحریک اُکسی‌توسین می‌شود، از این رو باید استرس‌تان را نیز مدیریت کنید.

اندورفین‌ها آرامبخش‌های طبیعی هستند که در شرایط مختلف مانند ورزش کردن از هیپوتالاموس ترشح شده و باعث کاهش درد و آرام شدن شما می‌شوند. همین امر باعث شده تا این گروه از هورمون‌های شادی به "هورمون ضد درد" معروف شوند. اندورفین‌ها در پاسخ به ناراحتی و استرس، غذاخوردن (غذاهای تند تاثیر بسزایی در ترشح این هورمون دارند)، ورزش کردن و رابطه جنسی در بدن ترشح می‌شوند.